آشنایی با ثبت اختراع

 

ثبت اختراع : مراحل ، مدارک

ثبت اختراع فرایندی است که طی آن حق انحصاری بهره‌برداری از آن اختراع به مخترع یا نماینده قانونی وی اعطا می‌شود. خود واژه اختراع بسیار هیجان‎انگیز است. فکر این که چیزی خلق کنید که قبلا وجود نداشته باشد شما را به وجد می‎آورد. اختراع نتیجه فکر مخترع یا گروهی از افراد است و زمانی که به شکل یک محصول صنعتی در می‎آید در زبان انگلیسی به آن Invention می‎گویند. اما یک مخترع هنگامی می‎تواند اختراع خود را تحت حمایت قوانین یک کشور قرار دهد که آن را در اداره مربوطه ثبت کند. در زبان انگلیسی به ثبت اختراع Patent (پتنت) می‎‎گویند.
در این مطلب می‎خواهیم تمامی موضوعات مربوط به ثبت اختراع را مطرح کنیم و به سوالات احتمالی شما در این رابطه پاسخ دهیم. پس با ما تا انتهای مطلب همراه شوید.

 

مزایای ثبت اختراع

یقینا هر کشوری از مخترعین خود باید حمایت کند و ثبت اختراع در ایران مانند هر کشور دیگری برای فرد مخترع مزایایی به همراه می‎آورد که از بین آن‎ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• مخترع بعد از ثبت نهایی اختراع خود اجازه دارد از آن بهره‎برداری کند.
• حق انحصاری ساخت، صادرات و هر گونه فعل دیگری برای فروش اختراع به مخترع داده می‎شود و هیچ نهاد یا فردی تا اجازه مالک قبلی را نگیرد نمی‎تواند نسبت به فروش یا صادرات اختراع اقدام کند.
• امکان اعطای حق اختراع به سایرین در ازای دریافت حق امتیاز.
• دریافت گواهینامه ثبت ارزش تجاری اختراع را افزایش می‎دهد.
• دسترسی به بازارهای فروش بیشتر.
• جلوگیری از اقدام افراد برای انجام فعالیتی مشابه.
• حقوق اختراع ثبت شده به دنبال فوت مخترع به وراث او منتقل می‎شود.
• مخترع می‎تواند به دنبال مشاهده هر نوع سوء استفاده و جعل از طریق قانون وارد عمل شود.
• برخورداری از مزایا و تسهیلاتی که در اختیار شرکت‎های فناور و دانش بنیان قرار داده می‎شود.
• امکان استفاده از مزیت‎های بنیاد ملی نخبگان.
• شرایط بهتر برای ادامه تحصیل در دانشگاه‎های داخل یا خارج از کشور.
• امتیاز مثبت برای استخدام.
• تسهیلات برای آقایانی که باید به سربازی بروند.

مراحل ثبت اختراع در ایران چگونه است

شاید مراحل ثبت اختراع در ایران به خاطر تصوری که از امور اداری در ذهنتان نقش بسته کار دشواری به نظر برسد اما این طور نیست و این مراحل بسیار ساده هستند.
برای این منظور باید به وب‎سایت اداره مالکیت صنعتی مراجعه کنید. طبق قوانین این پورتال اطلاعات لازم برای ثبت، به دو دسته تقسیم می‌شود؛ یکی مشخصات شخصی مالک و مخترع و دیگری مشخصات فنی اختراع. بعد از ثبت اظهارنامه که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد، درخواست فرد از نظر شکلی و ماهوی بررسی می‎شود.

1− مشخصات فردی مالک و مخترع

مخترع، مالک یا مالکین باید تمامی مدارک هویت خود مانند کپی شناسنامه، کارت ملی و روزنامه رسمی تاسیس (در رابطه با اشخاص حقوقی) را اسکن کنند و آن را در اختیار این سایت قرار دهند.
توجه کنید مخترع، الزاما مالک اختراع نیست. گاهی اوقات اختراع به سفارش فردی انجام شده است و او در واقع مالک محسوب می‎شود.
دقت کنید در این مرحله باید فردی به عنوان «دریافت‎کننده ابلاغ‎ها» تعیین شود. توجه به این قسمت بسیار مهم است چون تمامی اطلاعات مهم از طریق پیامک یا ایمیل برای این شخص فرستاده می‎شوند.

2− مشخصات فنی اختراع

اطلاعات فنی اختراع مورد دیگری است که باید مشخص کنید. ابتدا باید نامی برای آن در نظر بگیرید. سپس به شکل خلاصه مشخصات فنی و تخصصی آن را توضیح دهید. امکان استفاده از فرمول‎های شیمیایی، معادلات ریاضی یا هر وسیله دیگری مانند شکل و نقشه وجود دارد. در این بخش کارکرد فنی اختراع مهم است، بنابراین مزیت‎های آن را نام نبرید.
بعد از ارائه اطلاعات بالا باید ضمایمی را در سایت بارگذاری کنید که مهم‎ترین قسمت آن توصیف اختراع است. توجه کنید حق ثبت قراردادی دو جانبه بین شما و دولت است. طبق قوانین ایران به مخترع یک حق انحصاری 20 ساله داده می‎شود.

زمان توصیف اختراع خود نکات زیر را رعایت کنید:

• حوزه کارکرد اختراع خود را مشخص کنید (مثلا پزشکی، زیست‎شناسی و غیره).
• هدف شما از این اختراع چه چیزی بوده است.
• تازه بودن اختراع خود را با توضیح در مورد پیشرفت‎های قبلی در مورد اختراع و یا دانش فنی قبلی مربوط به آن ثابت کنید.
• شیوه کارکرد اختراع خود را به طور کامل شرح دهید تا کارشناس با مطالعه آن متوجه هدف اختراع شما شود و حتی در صورت لزوم آن را پیاده‎سازی کند.
• مزایای اختراع خود را شرح دهید.

مرحله بعدی ثبت ادعانامه است. ادعانامه حدود پشتیبانی از یک اختراع را مشخص می‎کند. مخترع توسط آن محدوده حق انحصاری محصول تلاش خود را مشخص می‎کند تا میزان پشتیبانی حقوقی از اختراع مشخص شود. ادعای اختراع باید منوط به اجرا شدن شرایط خاص نباشد.
توجه کنید اداره ثبت اختراعات برای اظهارنامه قوانینی را مشخص کرده است. به عنوان مثال اظهارنامه باید در سه نسخه، در فرم ویژه و به زبان فارسی نوشته شود و بعد از قید تاریخ به وسیله مخترع یا نماینده قانونی او امضاء شود.

اطلاعاتی که باید در اظهارنامه آورده شوند شامل موارد زیر هستند:

• نام، شماره ملی، آدرس، کد پستی محل سکونت، تابعیت و شغل متقاضی.
• عنوان اختراع .
• تعداد صفحات توصیف، ادعانامه، توضیح خلاصه اختراع و شکل‎ها، نقشه‎ها و هر گونه اطلاعات ضروری دیگر.
• مشخص کردن حوزه کاربرد اختراع.
• درخواست کتبی مخترع اگر نمی‎خواهد اسم او آورده شود.
• رسید پرداخت هزینه‎ها.